Cách dùng thuốc hạ sốt tại nhà đúng và an toàn

1. Sốt là gì? Nguyên nhân gây sốt và các biểu hiện thường gặp.

Sốt là khi nhiệt độ cơ thể tăng cao hơn mức bình thường, thân nhiệt ở người bình thường trong khoảng từ 36,5^oC đến 37,1 ^oC và thường thấp nhất vào buổi sáng, cao hơn vào buổi chiều tối.

Có nhiều yếu tố gây ra tình trạng sốt như viêm, nhiễm khuẩn, các độc tố của vi khuẩn , virus,….những yếu tố này còn được gọi là chất gây sốt ngoại sinh. Những biểu hiện thường gặp khi sốt:

• Đau đầu, đau cơ, mệt mỏi, chán ăn
• Cảm giác lạnh, run người
• Da sờ thấy nóng

2. Các loại thuốc hạ sốt thông dụng

Sốt thực chất là phản ứng để bảo vệ cơ thể khi có các chất gây sốt ngoại sinh xâm nhập. Tuy nhiên, khi sốt cao sẽ làm tăng nhịp tim, gây ra cảm giác khó chịu, mệt mỏi, đặc biệt với người lớn bị các bệnh mãn tính; ngoài ra đối với trẻ em, sốt cao có thể dẫn đến co giật, ảnh hưởng đến não. Vì vậy chúng ta cần hạ sốt để giảm những tác hại đối với cơ thể.

Những loại thuốc giảm đau, kháng viêm trên thị trường hiện nay đều có tác dụng hạ sốt, tuy nhiên một số thuốc được sử dụng rộng rãi và an toàn như Paracetamol (acetaminophen), Ibuprofen.

Hai loại này có nhiều dạng bào chế như viên nén, viên sủi, viên đạn, gói bột, siro; nhiều hàm lượng để sử dụng cho nhiều đối tượng từ người lớn cho đến trẻ em.

• Paracetamol ( hay còn tên gọi khác là acetaminophen): tác dụng giảm đau, hạ sốt

Hàm lượng như:  650mg, 500mg, 325mg, 250mg, 150mg, 80mg.

Dạng bào chế: viên nén, viên sủi (cho tác dụng nhanh), gói bột, viên đạn nhét hậu môn (khi người bệnh không uống thuốc được)

Ngoài ra còn nhiều loại thuốc kết hợp có thành phần paracetamol, nhiều công dụng trong một loại như hạ sốt, giảm ho, sổ mũi ví dụ: Decolgen, Tiffy, Ameflu,….

• Ibuprofen: giảm đau, hạ sốt, kháng viêm

Có các dạng viên uống, siro

Hàm lượng: 200mg, 400mg, 600mg, 100mg/5ml

3. Cách sử dụng thuốc hạ sốt tại nhà đúng và an toàn

• Paracetamol:

Thông thường trên tờ hướng dẫn sử dụng đều có ghi thông tin khá chi tiết về cách sử dụng, hàm lượng tương ứng với độ tuổi, số kg. Chúng ta có cách tính đơn giản như sau: 10-15mg/kg/lần, cách khoảng 4-6 giờ/ lần. Lưu ý không nên dùng quá 4 lần trong 24h. Đối với người lớn không dùng quá 4g paracetamol/ngày.

Khi bạn quên 1 liều thì nên uống khi nhớ ra miễn là cách với liều kế tiếp ít nhất là 4h, không uống gấp đôi liều.

• Ibuprofen:

Liều dùng hạ sốt đối với người lớn từ: 200mg – 400mg/lần, cách 4 -6h/lần. Tối đa 1,2g/ngày

Trẻ em: liều từ 5 -10mg/kg/lần, mỗi lần cách nhau từ 6-8h

Khi quên 1 liều thì có thể bỏ qua nếu gần thời gian uống liều kế tiếp, không uống gấp đôi liều.

Tốt nhất khi bạn mua loại thuốc nào nên tuân theo chỉ dẫn của dược sĩ tư vấn,  theo tờ hướng dẫn sử dụng của nhà sản xuất trong mỗi loại thuốc.

4. Những phản ứng có hại của thuốc:

Các loại thuốc giảm đau, hạ sốt thông thường chỉ có tác dụng điều trị triệu chứng, nên khi bị sốt quá 3 ngày mà không hết, bạn nên đi khám bác sĩ để tìm ra nguyên nhân và điều trị. Triệu chứng sốt thường gặp nhiều nhất là khi bị nhiễm trùng, khi khám bác sĩ sẽ cho bạn dùng kháng sinh để điều trị nguyên nhân, nên tuân thủ đúng và đủ liều. Không nên lạm dụng thuốc hạ sốt quá nhiều vì nó chỉ điều trị triệu chứng mà không dứt được căn nguyên của bệnh, ngoài ra quá liều còn đem đến nhiều tác dụng có hại đặc biệt trên gan, thận.

• Đối với Paracetamol:

Người bệnh nên lưu ý phản ứng gây hại trên gan khi dùng quá liều có thể gây hoại tử tế bào gan; ngoài ra những người bệnh uống quá nhiều bia, rượu cũng nên lưu ý sự gia tăng độc tính trên gan khi dùng paracetamol.

Chống chỉ định:

Dị ứng với paracetamol

Người bệnh thiếu hụt glucose – 6 – phosphat dehydro-genase.

• Đối với Ibuprofen:

Phản ứng có hại thường gặp là rối loạn tiêu hóa, đau dạ dày. Để hạn chế phản ứng này thì bạn nên uống thuốc sau khi ăn hoặc có thể dùng thêm thuốc kháng acid dạ dày.

Chống chỉ định:

Dị ứng với ibuprofen

Người bệnh loét dạ dày tá tràng tiến triển

Với hai loại thuốc này, nếu người bệnh có các vấn đề về tim mạch, gan, thận nên thận trọng khi sử dụng, cần thiết nên tham khảo ý kiến bác sĩ, không nên tự ý dùng dài ngày.

5. Kết luận:

Sốt là một trong những triệu chứng khá phổ biến, ai cũng có thể mắc phải, hạ sốt là điều cần thiết để duy trì sự ổn định của cơ thể, góp phần hạn chế những tác hại khi sốt quá cao. Khi chúng ta dùng thuốc đúng liều lượng, đúng cách giúp đạt hiệu quả điều trị mong muốn và hạn chế các phản ứng có hại, tránh được những tổn thương cho các hệ cơ quan của cơ thể.

 

Dược sĩ: Đặng Thị Hạnh Nguyên
Đơn vị Nhà thuốc – Phòng khám Đa khoa Cộng Đồng Hỷ Hỷ.

Để biết thêm thông tin về cách sử dụng thuốc hạ sốt đúng tại nhà, bạn có thể liên hệ tư vấn tại Phòng khám Đa khoa Cộng Đồng Hỷ Hỷ theo địa chỉ:  Phòng khám Đa khoa Cộng Đồng Hỷ Hỷ theo địa chỉ: 366 Tân Kỳ Tân Quý – Phường Sơn Kỳ – Quận Tân Phú – Tp. Hồ Chí Minh. Hotline: 1900 638 090